Πολλές φορές, οι πολίτες αναρωτιούνται: «τι διαφορετικό απ’ ότι έχει γίνει έως σήμερα μπορεί να κάνει η επόμενη Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στο δημόσιο τομέα;»
Πολλές διαρθρωτικές αλλαγές, απαντώ!
Μετά την μείωση των διευθύνσεων των Υπουργείων κατά 40% που έγινε το 2014 και επέφερε μείωση της γραφειοκρατίας εντός των Υπουργείων, ήρθε η ώρα για συνενώσεις οργανισμών και διευθύνσεων με απόλυτο κριτήριο την μείωση των συναρμοδιοτήτων μεταξύ των Υπουργείων.
Η εμπειρία μου απέδειξε ότι κυρίως εκεί βρίσκεται ένα σημαντικό μέρος του προβλήματος. Δεν μπορεί π.χ. τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για τα έργα να εκπονεί η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων , αλλά η υποβολή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι αρμοδιότητα του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ).
Δεν μπορεί η αδειοδότηση για τις Μαρίνες, ενώ ανήκει στο Υπουργείο Τουρισμού να είναι και αρμοδιότητα της επιτροπής λιμένων του Υπουργείου Ναυτιλίας στην οποία συμμετέχουν, μάλιστα, στελέχη από 5-6 άλλα Υπουργεία και στο τέλος καταλήγει να είναι επιτροπή μη αδειοδότησης.
Πέρα, βέβαια, από την κινητικότητα που πρέπει να επανέλθει ως υποχρεωτική, αλλά με κριτήρια, υπάρχει και η απλοποίηση των διαδικασιών των μετατάξεων που ακόμη διέπονται από μία απίστευτη γραφειοκρατία, με τελικό αποτέλεσμα όσες γίνονται να καθυστερούν για χρόνια. Το παράδειγμα των μηχανικών του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας που είναι χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο στο Υπουργείο Εργασίας είναι χαρακτηριστικό.
Προσωπικά δεν πιστεύω επίσης στα μεγάλα Υπουργεία. Το πείραμα με το Υπουργείο Ανάπτυξης που είχε στην ευθύνη του και το Υπουργείο Υποδομών απέδειξε ότι χρειαζόμαστε ευέλικτα υπουργεία που να προχωρούν γρήγορα τις διαδικασίες.
Θεωρώ ακόμη ότι πρέπει να επανασυσταθεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υποδομών , ώστε η Γενική Γραμματεία Περιβάλλοντος να μην είναι πλέον μια τεχνική, αλλά να μετατραπεί σε αναπτυξιακή γραμματεία. Έτσι, με σεβασμό στις περιβαλλοντικές προδιαγραφές θα έχουμε γρήγορα τις σχετικές άδειες για τα δημόσια έργα, ενώ επίσης στα θέματα των αποβλήτων των δημοσίων έργων ή των προδιαγραφών δεν θα έχουμε χρονοβόρες διαδικασίες. Το Μεταφορών θα μπορούσε, πλέον, να είναι ένα αυτόνομο Υπουργείο, με την ΕΡΓΟΣΕ να μεταφέρεται στο Υποδομών και πιθανώς να συνενώνεται με ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και Εγνατία.
Και άλλες, όμως, παρεμβάσεις στο δημόσιο τομέα θα δώσουν αναπτυξιακή ώθηση στη χώρα.
Τέτοιες ενδεικτικά είναι:
α) Η μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, στη φυσική του , δηλαδή, θέση και όχι στο Παιδείας που βρίσκεται σήμερα, για να εξυπηρετεί τα ερευνητικά προγράμματα του διδακτικού προσωπικού.
β) Η δημιουργία τμήματος μεγάλων έργων στο Υπουργείο Πολιτισμού.
γ) Η πλήρης μηχανογράφηση της αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές με χρηματοδότηση της δράσης αυτής από τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα και
δ) Η μεταφορά από το Υπουργείο Ανάπτυξης, της ευθύνης για την κατανομή των κονδυλίων από τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα, στο Υπουργείο Οικονομικών, ώστε η κατανομή να γίνεται αντικειμενικά.
Εντός των Υπουργείων παρουσιάζονται σημαντικές δυνατότητες κατάργησης τμημάτων. Για παράδειγμα, όταν όλες, οι φωτοτυπίες στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων δίνονται σε εξωτερικούς συνεργάτες που χρησιμοποιούν σύγχρονα μηχανήματα τι νόημα έχει η ύπαρξη αντίστοιχου τμήματος φωτοτυπικού, ενώ από τη στιγμή που το κράτος δεν κατασκευάζει parking τι νόημα έχει η ύπαρξη ενός αντίστοιχου τμήματος στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων;
Φυσικά χρειάζονται και δράσεις αποκέντρωσης. Τι νόημα έχει π.χ. η ύπαρξη διεύθυνσης μηχανημάτων έργων στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων και όχι στις Περιφέρειες. Γιατί να υπάρχει διαμάχη μεταξύ Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων και Μεταφορών αν ένα μηχάνημα είναι έργου ή μεταφοράς, όταν αποδεικνύεται ότι είναι και τα δύο.
Μεγάλη εξοικονόμηση πόρων μπορούμε να έχουμε και από τις συνενώσεις υπηρεσιών σε υπάρχοντα κτίρια. Μόνο στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων, από το 2012 έως το 2014, με τον τρόπο αυτό μειώσαμε από 5 σε 2 εκ. ευρώ το χρόνο τα ενοίκια. Υπάρχουν μάλιστα και άδεια κτίρια του δημοσίου που πρέπει να χρησιμοποιηθούν , ενώ προφανώς όπως συμβαίνει με τις μεγάλες επιχειρήσεις ο νέος σχεδιασμός πρέπει να περιλαμβάνει ενιαίες αίθουσες με εξοικονόμηση, έτσι, χώρου.
Δράσεις όπως η μείωση των αναθετουσών αρχών, για προμήθειες και έργα, η ηλεκτρονική δημοπράτηση και η ηλεκτρονική υπογραφή πρέπει να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση στο δημόσιο.
Τέλος, προτείνω το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης να είναι στην κορυφή της Υπουργικής ιεραρχίας και ο αρμόδιος Υπουργός να είναι και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, ώστε με το κύρος της θέσης του να επιβάλλει λύσεις που αυξομειώνουν τις εξουσίες μεταξύ των Υπουργείων, κάτι εξαιρετικά δύσκολο.