Ο αναπτυξιακός προσανατολισμός της Θεσσαλονίκης και η υπερτοπική της σημασία, μέσα από την αλληλεπίδραση με το βαλκανικό περίγυρο και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, απασχόλησαν κατά καιρούς τη δημοσιότητα με τη μορφή συνθηματολογίας και όχι ως τμήμα ενός ευρύτερου και υλοποιήσιμου σχεδίου.
Προτείνω, λοιπόν, να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις και να αξιοποιήσουμε αφενός τα χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ μεγάλα έργα και αφετέρου τις ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν την τελευταία δεκαετία και να καταστήσουμε την πόλη μας κόμβο των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, δημιουργώντας παράλληλα πολλές δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών είναι μια ευρωπαϊκή πολιτική, η οποία αποσκοπεί στην κατασκευή διαλειτουργικών υποδομών, που εξασφαλίζουν την ελεύθερη και άνετη διακίνηση προσώπων και προϊόντων εντός της Ε.Ε, την καλή λειτουργία της κοινής αγοράς και κατ’ επέκταση την οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ε.Ε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα υλοποίησης εθνικού έργου με διευρωπαϊκή προοπτική στις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους είναι η Εγνατία Οδός, οι κάθετοι άξονες της οποίας αποτελούν κατεξοχήν μέρος των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, συναντώντας στη συνέχεια προς το βορρά τους πανευρωπαϊκούς διαδρόμους μέχρι και τη Ρωσία. Βασισμένη σε πανάρχαια μονοπάτια, η Εγνατία Οδός έφερε την Ευρώπη εγγύτερα στην Ασία και δημιούργησε νέα οικονομικά δεδομένα και υπεραξίες στις περιοχές, από τις οποίες διέρχεται. Άλλο, βέβαια, παράδειγμα που ανήκει στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών είναι και οι μεγάλοι ελληνικοί αυτοκινητόδρομοι.
Σε αυτόν το σχεδιασμό, η Θεσσαλονίκη μπορεί να αναδειχθεί πύλη εισόδου προς το βορρά και την Ευρώπη, προβάλλοντας ως ένα δυναμικό διαμετακομιστικό κέντρο(π.χ. αξιοποίηση του στρατοπέδου Γκόνου) για τις μεταφορές και τα logistics.
Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του ΣΕΒ, η συνεισφορά τωνLogistics στο ΑΕΠ, αν και σημαντική (10% -12%) εμφανίζει δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης, με δεδομένο ότι το ποσοστό χρήσης υπηρεσιών Logistics στην Ελλάδα είναι ακόμη ιδιαίτερα χαμηλό (23%) σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (49%). Η περαιτέρω ενίσχυση του κλάδου περνά μέσα από την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αίροντας διοικητικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, αλλά κυρίως μέσα από τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων υποδομών και τη στοχευμένη ανάπτυξη νέων.
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί, βέβαια, το κέντρο του σχεδιασμού μας. Η αναβάθμισή του σε διαμετακομιστικό κέντρο της νοτιοανατολικής Ευρώπης θα οφείλεται τόσο σε ένα δίκτυο υποδομών, που θα λειτουργούν υποστηρικτικά, όσο και στην προσέλκυση επενδυτών για την περαιτέρω αξιοποίησή του. Στο πλαίσιο αυτό, τόσο για τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ),όπως και για τα γειτονικά λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας πρέπει να προχωρήσει άμεσα η διαδικασία αποκρατικοποίησης.
Οι επενδυτικές προοπτικές για τα δύο, γειτονικά της Θεσσαλονίκης λιμάνια, είναι πολλές. Αρκεί να αναφέρω ότι σε συνεργασία με τη Βουλγαρία μπορούν να συνδεθούν άμεσα και γρήγορα σιδηροδρομικά και οδικά, με τη Φιλιππούπολη και με το Μπουργκάς.
Υποστηρικτικά για τον ΟΛΘ θα λειτουργήσει η οδική σύνδεση της ΠΑΘΕ και της Εγνατίας Οδού με τον έκτο προβλήτα (απαιτείται να ολοκληρωθεί σύντομα), όπως και η σιδηροδρομική του σύνδεση με τον Άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη- Ειδομένη και η ανισοπεδοποίηση των σιδηροδρομικών συνδέσεων εντός του Νομού Θεσσαλονίκης. Ήδη, πραγματοποιούνται από την ΕΡΓΟΣΕ οι μελέτες πρώτης φάσης για το έργο αυτό, καθώς έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, ως τμήμα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών.
Μια πολύ σημαντική επένδυση, στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, ολοκληρώνεται και στο αεροδρόμιο «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο επέκτασης του υφιστάμενου αεροδιαδρόμου προσαπογειώσεων, αλλά και άλλες παρεμβάσεις, επιτρέποντάς το μετά από δύο χρόνια να δέχεται υπερατλαντικές πτήσεις.
Πολλαπλά οφέλη αναμένεται να προκύψουν για τις εμπορευματικές μεταφορές στη Βόρεια Ελλάδα μετά την πρόσφατη παραχώρηση του Αεροδρομίου Μακεδονία, όπως και των περιφερειακών αεροδρομίων της Βορείου Ελλάδος.
Ήδη την τελευταία δεκαετία έγιναν πολλά, απομένει να γίνουν και τα υπόλοιπα, κυρίως τα σιδηροδρομικά έργα, που θα αναβαθμίσουν το δίκτυο στη Βόρεια Ελλάδα, αξιοποιώντας το Σ.Ε.Σ. (νέο ΕΣΠΑ), την πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την παρουσία της COSCO..
