Όσο γράφονται αυτές οι γραμμές οι φωτιές στα Βίλλια είναι ακόμη σε εξέλιξη και η μάχη των πυροσβεστικών δυνάμεων και των κατοίκων συνεχίζεται αδιάκοπα. Η αντιπυρική περίοδος δεν έχει τελειώσει και κανείς δε μπορεί να γνωρίζει τι μπορεί να συμβεί τις επόμενες εβδομάδες.

Γνωρίζουμε, όμως, τι συνέβη τις προηγούμενες. Χάθηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο στρέμματα δάσους, εκατοντάδες κατοικίες και αγροτικές περιουσίες, ενώ μέσα σε αυτή τη μεγάλη καταστροφή θρηνήσαμε μόνο δύο θύματα από ατυχήματα. Κάθε ανθρώπινη ζωή έχει τη δική της ξεχωριστή σημασία και γι’ αυτό στο μέλλον αυτή πρέπει να είναι η προτεραιότητα της πολιτείας στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Γι’ αυτό το 112, που λειτούργησε στη διαδικασία εκκενώσεων αποτελεί μεγάλη προίκα για τη χώρα και δεν πρέπει να το υποβαθμίζουμε. Θα είναι κάτι ανάλογο με τους αντισεισμικούς κανονισμούς που θεσπίστηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες και χάριν των οποίων εδώ και αρκετά χρόνια μειώσαμε συντριπτικά τις θανατηφόρες επιπτώσεις των σεισμών. Στο μεγάλο σεισμό παραδείγματος χάριν της Κεφαλλονιάς το 2014 δεν είχαμε ούτε έναν θάνατο.

Κάπου εδώ, όμως, ξεκινάει ο προβληματισμός και δεν αφορά στη διαδικασία της αποκατάστασης, η οποία είμαι σίγουρος ότι με το σχήμα το οποίο επέλεξε η κυβέρνηση θα προχωρήσει γρήγορα, παρακάμπτοντας γραφειοκρατικές διαδικασίες, εσωτερικούς ανταγωνισμούς και ανεπάρκειες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Άλλωστε, και το ανακοινωθέν ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ για την αποκατάσταση είναι το ενδεδειγμένο.

Ο προβληματισμός αφορά στη διαδικασία της πρόληψης. Η κλιματική κρίση είναι εδώ. Δεν αποτελεί ένα πρόσκαιρο φαινόμενο. Τον επόμενο χρόνο ο καύσωνας και η ανυδρία ίσως θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια. Άρα πρέπει να βιαστούμε και να θωρακισθούμε θεσμικά. Το πρόβλημα δε λύνεται με συνεχώς μεγαλύτερο και καλύτερο εξοπλισμό, χωρίς να υποτιμώ φυσικά τη σημασία του. Απαιτείται ψηφιακή οργάνωση με αυτοματοποιημένες ενέργειες. Η κυβέρνηση στον τομέα της ψηφιακής μεταρρύθμισης, κατά γενική ομολογία παίρνει άριστα, ενώ επίσης αντίστοιχα θέματα έχει θέσει ως προτεραιότητα στο Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι ώρα, λοιπόν, να ανακοινωθεί η έναρξη δημιουργίας ενός ψηφιακού πλαισίου πρόληψης από φυσικές καταστροφές, αλλά και αντιμετώπισης τους που θα περιλαμβάνει όλη τη δημόσια διοίκηση, την αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών. Θα περιλαμβάνει πρωτόκολλα αυτοματοποιημένων ενεργειών, ώστε όλοι οι συμμετέχοντες στη διαδικασία να γνωρίζουν το πεδίο δράσης και ευθύνης τους. Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του παραπάνω πλαισίου, θα εντοπίζονται οι αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων, οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και οι ανεπάρκειες των υπαρχόντων διαδικασιών. Θα ακολουθούν, έπειτα, συγκεκριμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες και όπου απαιτούνται αλλαγές των δομών. Ένα παράδειγμα μεταρρύθμισης αποτελεί η πρόσφατη κυβερνητική εξαγγελία για μεταφορά των δασαρχείων από την ευθύνη των αποκεντρωμένων περιφερειών σε αυτή του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Προφανώς, το ψηφιακό αυτό πλαίσιο θα περιλαμβάνει και τις αυτοματοποιημένες κινήσεις κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των πυρκαγιών, των πλημμύρων κλπ, ενώ θα ακολουθήσει η διαδικασία της ψηφιοποίησης της αποκατάστασης, που είναι έργο οριζόντιο για όλες τις κυβερνητικές δομές.

Στην τελική του φάση, ίσως, το ολοκληρωμένο αυτό σύστημα οδηγήσει και σε ένα Υφυπουργείο Πρόληψης, Αντιμετώπισης και Αποκατάστασης, παρά τω πρωθυπουργώ.

Προφανώς το όλο εγχείρημα ξεπερνά το χρόνο ζωής μίας κυβέρνησης και πρέπει να αποτελέσει πεδίο συναίνεσης με την Αντιπολίτευση, κυρίως την αξιωματική.