ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ 16/10/2024

Οι  προκλήσεις του μέλλοντος για όλα τα κράτη αφορούν την κλιματική  κρίση, την πράσινη μετάβαση , την κυκλική οικονομία , την αμυντική βιομηχανία, την αυτάρκεια τροφίμων και τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης.

Όλοι οι παραπάνω τομείς περιλαμβάνουν την ανάγκη δημιουργίας ενός πλαισίου που μέσα από την έρευνα και την μεταφορά της τεχνολογίας στην κοινωνία , την καινοτομία δηλαδή, θα επιτρέπει τα κράτη να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις προκλήσεις.

Το θέμα είναι κατά πόσο  θα βασιστούμε στην εισαγωγή τεχνολογίας όπως συμβαίνει στην χώρα μας ή θα παράγουν τα ίδια τεχνολογία ή για να το πω καλύτερα καινοτομία. Παρά  τα πολύ σημαντικά βήματα που έγιναν τα τελευταία πέντε  χρόνια, η χώρα μας υστερεί σημαντικά στο τομέα της καινοτομίας σε σχέση με το μέσο όρο της Ε.Ε.

Παρά την απορρόφηση σημαντικών κονδυλίων από την Ε.Ε  για έρευνα, δυστυχώς , έχουμε να διανύσουμε ακόμα απόσταση μεγάλη, ώστε τα αποτελέσματα των ερευνών να γίνονται προϊόν.

Έχουμε τις δυνατότητες να το πετύχουμε;

Ναι απόλυτα τις έχουμε!

Η αισιοδοξία μου οφείλεται στο εξαιρετικά πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό μας που στελεχώνει Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα, αλλά και άλλους φορείς δημόσιους και ιδιωτικούς όπως είναι τα clusters οι θερμοκοιτίδες , οι εταιρείες start up και spin off, αλλά και τα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας των Επενδύσεων και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων.

Το πλαίσιο όμως όλου του οικοσυστήματος είναι πολύ σφιχτό, γραφειοκρατικό και επιφυλακτικό στην ανάληψη ρίσκου.

Πρέπει λοιπόν να το βελτιωθούμε ώστε να απορροφήσουμε το τμήμα που μας αναλογεί από τα 95 δις. τα οποία θα δαπανήσει η Ε.Ε τα επόμενα χρόνια για την καινοτομία και από τα 500 δις. για την αμυντική   βιομηχανία με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Στις τρείς συνεδριάσεις έως σήμερα της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής , υπό την προεδρία μου, αλλά και μέσα από πολλές επισκέψεις και συναντήσεις , πάντα στο χώρο της έρευνας και τηςκαινοτομίας ετέθησαν θέματα για τα οποία πρέπει να γίνει ένας ουσιαστικός διάλογος.

Προσωπικά δεν είμαι σήμερα σε θέση να έχω άποψη.

Χρειάζομαι ακόμα χρόνο.

Τα θέτω όμως, επιγραμματικά.

1. Με τον γραφειοκρατικό τρόπο λειτουργίας τους οι ΕΛΚΕ βοηθούν την έρευνα και κυρίως την καινοτομία.

2. Οι αμοιβές όσων εργάζονται για την μεταφορά της τεχνολογίας από τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα στην κοινωνία πρέπει να παραμείνουν στο δημόσιο λογιστικό;

3. Μήπως η ύπαρξη ευρεσιτεχνίας (πατέντες) πρέπει να παίξει ρόλο στην εξέλιξη του διδακτικού προσωπικού των ΑΕΙ και των ερευνητών; Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η απορρόφηση από έρευνες Ευρωπαϊκών πόρων .

4. Μήπως η ωραία αμοιβή για τα ερευνητικά προγράμματα πρέπει να αυξηθεί, ώστε οι ερευνητές μας να πάψουν να είναι οι φτωχοί συγγενείς των κοινών προγραμμάτων με φορείς της Ε.Ε;

5. Οι διαδικασίες στα Εθνικά έργα πρέπει να υλοποιηθούν και να ακολουθούν τις αντίστοιχες του  HORIZON EUROPE; Το ερευνώ-καινοτομώ   παραμένει   ιδιαίτερα γραφειοκρατικό.

6. Μήπως πρέπει να υπάρχει επιπλέον εθνική χρηματοδότηση για όσα ακαδημαϊκά και ερευνητικά Ιδρύματα εξασφαλίζουν Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση;

7. Μήπως ήρθε η ώρα να μετεξελίξουμε τα Clusters με συγκεκριμένα κριτήρια σε κέντρα μεταφοράς τεχνολογίας;

8. Μήπως πρέπει να εξετάσουμε την παροχή ισχυρών κινήτρων για την συνεργασία ερευνητικών κέντρων με τον ιδιωτικό τομέα  ( απαλλαγή Φ.Π.Α. κλπ.);

9. Πρέπει να θεσπίσουμε περισσότερα προγράμματα στο Ερευνώ-Καινοτομώ με υποχρεωτική συμμετοχή βιομηχανικού εταίρου;

10.Μήπως πρέπει να χρηματοδοτούμε άτοκα ή ακόμη-ακόμη να επιδοτούμε την πατέντα;

11.Μήπως πρέπει να βρούμε τρόπους να χρηματοδοτούμε και να στηρίζουμε τα startups χωρίς τραπεζικά κριτήρια;

Κυρίες και Κύριοι

Προφανώς ο παραπάνω κατάλογος είναι ενδεικτικός. Τον παρέθεσα ως εκκίνηση ενός προβληματισμού. Η πολιτεία , όπως προανέφερα τα τελευταία πέντε χρόνια κινείται γρήγορα. Έχουμε όμως , να καλύψουμε ακόμη μεγάλη  απόσταση   .

Απόδειξη του τρόπου με τον οποία αντιμετωπίζει την κατάσταση η κυβέρνηση, είναι και το υπό επεξεργασία νομοσχέδιο που περιλαμβάνει πολύ μεγάλες εκπτώσεις στο φορολογικό εισόδημα όσων εισφέρουν στο κεφάλαιο startups εγγεγραμμένων στο μητρώο του Elevate Greece, προσαυξημένα ποσοστά εκπτώσεων από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων για δαπάνες  επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας , φορολογικά κίνητρα για εμπορική εκμετάλλευση των πατεντών και golden visa για επένδυση από 250.000€ και άνω σε startup.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας με τη δημιουργία του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας.

Ταυτόχρονα γνωρίζω την δουλειά που γίνεται σήμερα στο Υπουργείο Ανάπτυξης σε επίπεδο Υπουργού, Υφυπουργού , Γενικού Γραμματέα και στελεχών και είμαι αισιόδοξος ότι σταδιακά το χάσμα που προανέφερα θα μειώνεται και θα συζητάμε στο μέλλον για πολλές Εταιρείες όπως η Beta, η Ergon και η Augmenta.

Έτσι θα φτάσουν στην αγορά ως προϊόντα οι καινοτόμες εφαρμογές τηλεϊατρικής για οφθαλμολογικά περιστατικά που δημιούργησαν Ελληνίδες , ή οι συσκευές έγκαιρης διάγνωσης στεφανιαίας νόσου τις οποίες δημιούργησαν ερευνητές του ΑΠΘ.