4o Συνέδριο Thessaloniki Future Thinking Dialogues-Urban Resilience for Future-Ready Cities Business and Innovation Ecosystems Enabling Economic Growth

Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να μιλάμε για αστική ανθεκτικότητα, χωρίς ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, είτε αυτές αφορούν τα κτίρια είτε το αστικό τοπίο. Η ενσωμάτωση αυτή μπορεί να γίνει με μεταφορά τεχνολογίας, αλλά και με παραγωγή εδώ στην Ελλάδα.
Το θέμα του σημερινού συνεδρίου για να γίνει πραγματικότητα προϋποθέτει ενσωμάτωση ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, κυκλική οικονομία και τεχνητή νοημοσύνη. Όλοι οι παραπάνω τομείς προϋποθέτουν, όμως, έρευνα και καινοτομία.
Πόσο έτοιμοι είμαστε;
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονολεκτική. Θα έλεγα ότι είμαστε σε φάση κατανόησης και προετοιμασίας.
Τι, όμως, σημαίνει ανθεκτικότητα στην πράξη;
Έργα που περιλαμβάνονται στη βίβλο του ψηφιακού μετασχηματισμού και έχουν προγραμματιστεί:
  • έξυπνους σηματοδότες (αξιοποίηση των δεδομένων από αισθητήρες δίνουν την ευκαιρία για βελτιωμένη ρύθμιση της κυκλοφορίας)
  • αναβάθμιση συστημάτων ρύθμισης της κυκλοφορίας και υποστήριξή τους από υποδομές αισθητήρων και καμερών ώστε προηγμένα μοντέλα και αλγόριθμοι να μπορέσουν να εφαρμοστούν και να λειτουργήσουν στην πράξη βελτιώνοντας το κυκλοφοριακό και τη ποιότητα ζωής στις πόλεις μας
  • πιλοτική ανάπτυξη δικτύων αισθητήρων (υπόγειων, είτε υπέργειων, είτε καμερών) σε περιοχές με θέσεις ελεύθερης, είτε ελεγχόμενης στάθμευσης, σημεία ενδιαφέροντος και στο αστικό οδικό δίκτυο. Τα δεδομένα που θα παράγονται από τους αισθητήρες θα είναι διαθέσιμα σε πραγματικό χρόνο, μέσω εθνικής υποδομής, με σκοπό την αξιοποίηση τους από τρίτους σε εφαρμογές διαχείρισης της στάθμευσης, έξυπνης κινητικότητας και έξυπνης πόλης.
  • εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης στις αστικές συγκοινωνίες για πρόβλεψη των αναγκών της πόλης, βελτιώνοντας το σχεδιασμό των δρομολογίων και την αποτελεσματική λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών.
Πρέπει επίσης να ολοκληρωθούν έργα που είναι σε εξέλιξη όπως είναι :
  • ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνοντας σύστημα τηλεματικής και πληροφόρησης επιβατών, σύστημα αυτοματοποιημένης συλλογής κομίστρου, σύστημα προγραμματισμού και βελτιστοποίησης δρομολογίων και υπηρεσιών, σύστημα ψηφιακής διαχείρισης εγγράφων και ροής εργασιών, σύστημα διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων, καυσίμων, αμαξοστασίου κ.λπ.
  • οι έξυπνες γέφυρες (έξυπνη παροχή υπηρεσιών συντήρησης των γεφυρών στην Ελλάδα. Το έργο απαιτεί την προμήθεια και εγκατάσταση ειδικών αισθητήρων / οπτικών ινών μέτρησης φορτίου που θα καταγράφουν τη μετατόπιση των γεφυρών σε πραγματικό χρόνο με σύγχρονες τεχνολογικές μεθόδους)
  • το Εθνικό Μητρώο Υποδομών με στόχο τον τακτικό έλεγχο και τη συντήρηση των υποδομών και των κτιρίων που ανήκουν ή βρίσκονται υπό τη διαχείριση φορέων του δημόσιου τομέα. Για κάθε υποδομή και κτίριο που περιλαμβάνεται στο Μητρώο θα αναφέρονται ο χρόνος κατασκευής, ο αρμόδιος φορέας για τη συντήρηση και τον έλεγχό τους, τα βασικά χαρακτηριστικά των εργασιών συντήρησης και ελέγχου και ο χρόνος στον οποίο αυτές πρέπει να διενεργούνται. Το έργο περιλαμβάνει την εγκατάσταση εξοπλισμού για την παρακολούθηση των φυσικών υποδομών μεγάλων έργων όπως γέφυρες οδών και σιδηροδρόμων.
  • δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποβολή των ΣΒΑΚ (σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας) και ηλεκτρονική υποβολή του συνόλου των στοιχείων (από το στάδιο της υποβολής τους έως την παρακολούθηση της υλοποίησής τους) προκειμένου να εκδοθούν ταχύτερα οι προβλεπόμενες από το ρυθμιστικό πλαίσιο γνωμοδοτήσεις (τα ΣΒΑΚ αποτελούν κομβικό σημείο για τη συγχρηματοδότηση έργων κατά την νέα προγραμματική περίοδο. Το έργο θα διευκολύνει τον πολίτη στην επιλογή συνδυασμού υπηρεσιών όπως αστικές συγκοινωνίες, ταξί, κ.λπ.)
Έρχομαι τώρα στα κτίρια και στον δείκτη ευφυούς ετοιμότητας.
Η ενσωμάτωση των έξυπνων τεχνολογιών και των ΤΠΕ (Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών) στα κτίρια μπορεί να βελτιώσει αφενός τις ενεργειακές επιδόσεις των κτιρίων και αφετέρου την καθημερινότητα των πολιτών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ο φωτισμός των χώρων όταν ανιχνεύεται ανθρώπινη παρουσία, η ενεργοποίηση του εξαερισμού όταν η ποιότητα του αέρα εντός κλειστού χώρου κρίνεται μη ικανοποιητική, η λειτουργία του κλιματιστικού μέσω κινητού τηλεφώνου, η χρήση φωτοβολταϊκών κ.λπ.
Ο δείκτης ευφυούς ετοιμότητας που έχει εισαχθεί στην Ε.Ε. καθιστά δυνατή την αξιολόγηση κτιρίου όσον αφορά στην ικανότητα προσαρμογής της λειτουργίας του στις ανάγκες των ενοίκων, ενώ βελτιώνει την ενεργειακή απόδοση. Ο δείκτης ευφυούς ετοιμότητας καλύπτει ακόμη και βελτιωμένες λειτουργίες και δυνατότητες που προκύπτουν από περισσότερες διασυνδεδεμένες και έξυπνες συσκευές.
Με την συνεργασία συγκεκριμένων φορέων δημιουργήθηκε μια σημαντική δυναμική για την συμμετοχή της χώρα μας στην πιλοτική εφαρμογή του δείκτη ευφυούς ετοιμότητας των κτιρίων. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας ενέταξε επίσημα την Ελλάδα στην πιλοτική φάση εφαρμογής κάνοντας ένα πολύ σημαντικό βήμα προς τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό των κτιρίων της χώρας μας, κυρίως βέβαια των νέων αλλά και όσων έχουν δυνατότητα να εγκαταστήσουν τα συγκεκριμένα συστήματα.
Είναι προφανές ότι ο ρόλος του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πολύ σημαντικός για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε και να μιλάμε για αστική κινητικότητα και μελλοντικές έξυπνες πόλεις.
Έχουμε, δυστυχώς, πολύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε.