Η καινοτομία αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη και εξέλιξη μιας οικονομίας,
την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Στην Ελλάδα, αν και η καινοτομία έχει αποτελέσει συχνά έναν από τους
σημαντικούς στόχους για την ενίσχυση της οικονομίας, η πραγματική
πρόοδος και η εφαρμογή της δεν έχουν γίνει ακόμη σε μεγάλο βαθμό σε
όλους τους τομείς.
Στη χώρα μας, λοιπόν, είμαστε καλοί στην έρευνα, αλλά όχι στην καινοτομία.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δηλαδή δεν φτάνουν στην κοινωνία
Προσελκύουμε πόρους για έρευνα και είμαστε στις μεσαίες θέσεις στην
κατάταξη του σχετικού πίνακα της Ε.Ε., αλλά στην καινοτομία είμαστε στην
προτελευταία θέση.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σημαντικά βήματα προς την
κατεύθυνση της καινοτομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των startups,
της τεχνολογίας, και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι τελευταίες εξελίξεις στην καινοτομία στην Ελλάδα είναι πολλές όπως
πολλές είναι και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα αλλά και τις ευκαιρίες
που αναδύονται.
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει αρχίσει να επενδύει ενεργά στην
καινοτομία με στόχο την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων, τη
δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών και τη βελτίωση των υποδομών
της.
Μερικοί τομείς, όπως οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (ICT), η
πράσινη ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και οι τομείς της

2

αγροδιατροφής και της φαρμακευτικής έρευνας, παρουσιάζουν σημαντική
πρόοδο και δείχνουν τη δυναμική της ελληνικής καινοτομίας.
Η Ελλάδα έχει γνωρίσει μια αλματώδη ανάπτυξη στο πεδίο των startups.
Νέοι κυρίως επιχειρηματίες δημιουργούν εταιρείες που αξιοποιούν νέες
τεχνολογίες και αναπτύσσουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, συχνά με
εφαρμογές που ανταγωνίζονται διεθνώς.
Ειδικότερα, οι τομείς της τεχνολογίας, του fintech (χρηματοοικονομική
τεχνολογία) και των έξυπνων πόλεων είναι μεταξύ αυτών που έχουν τραβήξει
το ενδιαφέρον των Ελλήνων και διεθνών επενδυτών.
Επιπλέον, η Ελλάδα έχει αναπτύξει μια σειρά από ερευνητικά κέντρα και
συνεργασίες με πανεπιστήμια που ενθαρρύνουν τη συνεργασία της
ακαδημαϊκής κοινότητας με τον επιχειρηματικό κόσμο.
Μερικά από τα πιο γνωστά κέντρα καινοτομίας στη χώρα περιλαμβάνουν το
Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το Ινστιτούτο
Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών (IBS) και το Κέντρο Ερευνών και Ανάπτυξης
(CIT), τα οποία παίζουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση καινοτόμων λύσεων
σε κρίσιμους τομείς όπως η βιοτεχνολογία και η πράσινη ενέργεια.
Παρά τις θετικές εξελίξεις, η καινοτομία στην Ελλάδα εξακολουθεί να
αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις.
Η χρηματοδότηση για την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών είναι
συχνά περιορισμένη, καθώς οι τράπεζες και οι επενδυτές είναι διστακτικοί να
αναλάβουν ρίσκα, ειδικά σε νεοφυείς επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν
εξασφαλισμένο κέρδος.
Η δημόσια διοίκηση και η κρατική στήριξη της καινοτομίας ενδέχεται επίσης να
είναι περιορισμένες.
Παρόλο που υπάρχουν αρκετά προγράμματα ενίσχυσης και χρηματοδότησης
για νέες επιχειρήσεις και startups, η γραφειοκρατία και η καθυστέρηση στη
διαχείριση των διαδικασιών εξακολουθούν να αποτελούν εμπόδιο για την
ταχύτητα ανάπτυξης αυτών των επιχειρήσεων.
Στην Ελλάδα υπάρχει το κατάλληλο εργατικό δυναμικό, που μπορεί να
επηρεάσει θετικά την ικανότητα της χώρας να προσελκύσει υψηλής ποιότητας
ταλέντα.

3

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση σε νέες τεχνολογίες και τη χρήση τους είναι
ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη μιας οικονομίας που βασίζεται στην
καινοτομία.
Η Ελλάδα έχει μεγάλες δυνατότητες να εξελιχθεί ως ηγέτης στον τομέα της
βιώσιμης ανάπτυξης και της πράσινης καινοτομίας.
Με τον Ν 5162/2024 αυξήθηκαν οι δαπάνες έρευνας και τεχνολογίας και οι
αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις
ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας των
επιχειρήσεων
Επίσης εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, κατά
τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό 150%
για έργα συνεργασιών με νεοφυείς επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα.
Με τον νόμο αυτόν επεκτείνεται το πλαίσιο των κινήτρων για την εμπορική
εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας (πατέντας), με στόχο να είναι πιο ελκυστική η
ανάληψη του ρίσκου της επένδυσης σε έρευνα και ανάπτυξη.
Μέχρι σήμερα προβλεπόταν τριετής απαλλαγή των σχετικών κερδών από
φόρο, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν
για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά.
Με τις παρεμβάσεις που εισήχθησαν προβλέπεται μείωση του αντίστοιχου
συντελεστή κατά 10% για τα επόμενα 7 έτη.
Οι επενδυτικοί άγγελοι θα έχουν δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο
εισόδημα που ισούται με το 50% του ποσού της εισφοράς κεφαλαίου που
διέθεσαν σε νεοφυείς επιχειρήσεις.
Ο angel investor μπορεί να τύχει του δικαιώματος έκπτωσης από το
φορολογητέο του εισόδημα για εισφορές κεφαλαίου σε νεοφυείς επιχειρήσεις
μέχρι του συνολικού ποσού των 900.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος, οι
οποίες μπορούν να διενεργηθούν σε έως τρεις, κατά μέγιστο αριθμό,
διαφορετικές νεοφυείς επιχειρήσεις και μέχρι του ποσού των 300.000 ευρώ
ανά επιχείρηση.
Οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προωθούν την κυκλική οικονομία
και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρέχουν μια σημαντική ευκαιρία για τη
χώρα.

4

Επιχειρήσεις που εστιάζουν στην ανακύκλωση, τη διαχείριση των αποβλήτων
και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν αναδειχθεί σε ηγέτες σε αυτές τις
τεχνολογίες και συμβάλλουν στην αλλαγή του επιχειρηματικού τοπίου.
Η ανάπτυξη «έξυπνων» τεχνολογιών, όπως οι έξυπνες πόλεις και τα
συστήματα διαχείρισης ενέργειας και νερού, είναι μια περιοχή όπου οι
ελληνικές startups έχουν κάνει ήδη σημαντικά βήματα.
Η επιτυχία αυτών των προσπαθειών μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα ένα
πρότυπο στην εφαρμογή τεχνολογιών που ενσωματώνουν καινοτόμες λύσεις
και προάγουν τη βιωσιμότητα.
Η καινοτομία στην Ελλάδα συνεχίζει να αναπτύσσεται παρά τις προκλήσεις
που υπάρχουν.
Επανειλημμένα έχω εκφράσει την ανάγκη για ένα στρατηγικό όραμα που θα
φέρει την Ελλάδα στην πρωτοπορία της παγκόσμιας αναπτυξιακής σκηνής.
Θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας το οποίο
θα βασίζεται στην ενίσχυση των επιστημονικών και τεχνολογικών υποδομών
της χώρας.
Η καινοτομία μπορεί να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για την οικονομική
ανάκαμψη και τη διαρθρωτική ανανέωση, προσφέροντας λύσεις σε κρίσιμα
ζητήματα όπως η ανεργία, η ενεργειακή μετάβαση και η βελτίωση της
υγειονομικής περίθαλψης.
Η χώρα έχει τεράστιες δυνατότητες για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά
της στην παγκόσμια αγορά και να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες και λύσεις
που θα συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η αύξηση της χρηματοδότησης για startups, η ενίσχυση της συνεργασίας
μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και επιχειρηματιών, και η περαιτέρω
ανάπτυξη πολιτικών υποστήριξης είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί
η μακροπρόθεσμη επιτυχία της καινοτομίας στην Ελλάδα.