Η υπογεννητικότητα αποτελεί ένα από τα μείζονα προβλήματα της Ελλάδος. Τα αίτια είναι πολλά και ποικίλα. Η οικονομική ύφεση και η ανεργία ειδικά των νέων μεταθέτει τον γάμο και την απόκτηση παιδιών. Το υψηλό κόστος ανατροφής και εκπαίδευσης των παιδιών σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς αποτελούν τροχοπέδη στην απόκτηση παιδιών. Η ενεργή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας μεταθέτει την τεκνοποίηση για το μέλλον. Το υψηλό κόστος απόκτησης ή μίσθωσης κατοικίας λειτουργεί αποτρεπτικά στην απόκτηση τέκνων. Είναι κατανοητό ότι η οικονομική κρίση την οποία βιώνει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια καθιστά εντονότερο το πρόβλημα.
Για την ανάσχεση του φαινομένου της υπογεννητικότητας θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα από την Πολιτεία. Το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 21 αναγνωρίζει την οικογένεια «ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους». Επίσης, προβλέπει ότι ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους. Συνταγματικού μανδύα περιβάλλεται και η υποχρέωση παροχής ειδικής φροντίδας στις πολύτεκνες οικογένειες (άρθρο 21 παρ. 2 Σ). Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μεταξύ των υποχρεώσεων του Κράτους συγκαταλέγεται ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της δημογραφικής πολιτικής, όπως και η λήψη όλων των αναγκαίων προς τούτο μέτρων (άρθρο 21 παρ. 5 Σ). Από αυτές τις συνταγματικές επιταγές είναι εναργές ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους πολίτες να αποκτήσουν παιδιά. Η Πολιτεία, στο πλαίσιο της κοινωνικής της πολιτικής, θα πρέπει να εκδηλώσει το ειδικό ενδιαφέρον της για τις πολύτεκνες οικογένειες με την παραχώρηση σ’ αυτές ευεργετημάτων. Ήδη η Κυβέρνησή μας συναισθανόμενη το χρέος της έχει λάβει μια σειρά από μέτρα τα οποία συνοψίζονται στα ακόλουθα:
-
Αναβάθμιση των θεμάτων οικογένειας και δημογραφικής πολιτικής, καθώς δημιουργήθηκε ειδική θέση υφυπουργού στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
-
Άδεια πατρότητας: 14 ημέρες με αποδοχές έναντι 10 που προέβλεπε η Οδηγία και 2 που ίσχυε μέχρι πρότινος
-
Προστασία του νέου πατέρα κατά της απόλυσης για 6 μήνες από τη γέννηση του τέκνου.
-
Γονική άδεια 4 μηνών για κάθε γονέα με επιδότηση για πρώτη φορά από τον ΟΑΕΔ για τους 2 μήνες
-
Δικαίωμα ευέλικτων ρυθμίσεων (π.χ. τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, μερική απασχόληση) για γονείς και φροντιστές
-
Απουσία 2 ημέρες κατ’ έτος με αποδοχές για λόγους ανωτέρας βίας
-
Άδεια φροντιστή για συγγενείς ή συνοίκους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υγείας 5 ημέρες κατ’ έτος
-
Επέκταση της άδειας λοχείας 9 εβδομάδων μετά τη γέννα και στην υιοθεσία τέκνου
-
Επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ και στην υιοθεσία τέκνου
-
Επέκταση του μειωμένου ωραρίου (άδεια φροντίδας τέκνου) και στην μητέρα που απέκτησε τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.
-
Άδεια 7 ημερών για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και στον Ιδιωτικό Τομέα.
-
Προστασία των γονέων από την απόλυση
-
Επίδομα γέννησης παιδιού 2.000 ευρώ, με απλοποιημένη διαδικασία χορήγησης σε ευρύ κύκλο δικαιούχων.
-
Αύξηση αφορολογήτου ορίου στα 1.000 ευρώ για κάθε παιδί.
-
Μείωση ΦΠΑ για βρεφικά είδη από 24% σε 13%.
-
Κατάργηση για τους πολυτέκνους του φόρου πολυτελούς διαβίωσης για εξαθέσιο και άνω επιβατικό ΙΧ.
-
Δρομολογήθηκε η πρόσληψη περίπου 2.000 ανέργων ειδικών κατηγοριών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και μέλη πολύτεκνων (390 θέσεις) και τρίτεκνων (530 θέσεις) οικογενειών.
-
Διεύρυνση της χρηματοδότησης και των εισοδηματικών κριτηρίων για το voucher για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς.
-
«Νταντάδες της Γειτονιάς», μια δράση με στόχο την ενίσχυσης της γυναικείας εργασίας και την υποστήριξη της εργαζόμενης μητέρας.
-
Χώροι φύλαξης βρεφών και νηπίων σε μεγάλες επιχειρήσεις για την ενίσχυση των δράσεων για την εξισορρόπηση της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής και της υποστήριξης της γυναικείας εργασίας.
-
Σήμα Ισότητας για τις επιχειρήσεις που προωθούν πολιτικές ίσης μεταχείρισης και συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής με την δημιουργία ενδοεταιρικών πολιτικών, φιλικών προς τα στελέχη τους που είναι ταυτόχρονα γονείς.
-
Διεύρυνση της χρηματοδότησης και των εισοδηματικών κριτηρίων για το voucher για το πρόγραμμα «Ψηφιακή Μέριμνα» για την αγορά laptop, tablet και desktop για πολύτεκνες οικογένειες, της 2ης και 3ης εισοδηματικής κατηγορίας, δικαιούχους του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ με την δημιουργία του Γ’ κύκλου επιδότησης.
-
Ειδική μοριοδότηση στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ».
-
Χορήγηση άτοκων ή χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους 25 έως 39 ετών
-
6+1 μέτρα για φθηνότερη στέγη, που προανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (άτοκα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια για νέους 25-39 ετών , μαζική ανακαίνιση κενών κατοικιών, αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου μέσω του θεσμού κοινωνικής αντιπαροχής, επιδότηση για ενεργειακή αναβάθμιση ιδιοκατοικούμενης κατοικίας για νέους 18-39 ετών, επιδότηση ανακαίνισης κατοικιών για μακροχρόνια μίσθωση, δημιουργία νέων σύγχρονων φοιτητικών εστιών, αύξηση φοιτητικού επιδόματος)