-Κύριε Σιμόπουλε, έχοντας θητεύσει στη θέση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Έργων, μπορείτε να μας πείτε τη γνώμη σας για τη σημερινή κατάσταση στην αγορά;

Θα μπορούσε κάποιος με ασφάλεια να χαρακτηρίσει την κατάσταση στην οποία σήμερα βρίσκεται ο χώρος των κατασκευών και οι εργοληπτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, ως μια μακρά και επώδυνη κάθοδο μετά την ευφορία που είχαν δημιουργήσει οι Ολυμπιακοί Αγώνες το 2004.
Η κάθοδος αυτή επιταχύνθηκε από την οικονομική κρίση και θα πάρει χρόνια να αντιστραφεί, λόγω της έλλειψης έργων, με εξαίρεση τον τομέα των κατασκευών στον τουρισμό.
Παράλληλα, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις σήμερα έχουν μικρή πρόσβαση σε χρηματοδότηση, όχι μόνο γιατί οι προϋποθέσεις είναι δαιδαλώδεις και το κόστος ακόμα ψηλό, αλλά και επειδή είναι, όπως και τα νοικοκυριά, υπερδανεισμένες. Οι συσσωρευμένες οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία είναι, επίσης, μεγάλο πρόβλημα.
Ένα κράτος, όμως, οφείλει να δημιουργεί και να διατηρεί σταθερά ένα περιβάλλον φιλικό στο επιχειρείν.
Οι βασικές συνιστώσες ενός τέτοιου περιβάλλοντος για τα δημόσια έργα είναι:
1. Η αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, βασικού συντελεστή αύξησης της κατασκευαστικής δραστηριότητας, ειδικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις
2. Ο προγραμματισμός νέων άμεσα ανταποδοτικών υποδομών
3. Η συντήρηση των υφισταμένων υποδομών (π.χ γέφυρες)
4. Η χρηματοδότηση νέων υποδομών με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και μεθόδους παραχώρησης στους ιδιώτες
5. Ο τραπεζικός δανεισμός με προσιτό κόστος
6. Η ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας
7. Η εισαγωγή της ψηφιακής διακυβέρνησης
8. Η δημιουργία ευνοϊκού σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος
9. Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού νομικού συστήματος με γρήγορη και οικονομικά προσβάσιμη δικαστική επίλυση αστικών διαφορών
10. Η ύπαρξη θεσμικών μηχανισμών διατήρησης της εργασιακής ειρήνης και
11. Η ύπαρξη εργαλείων ελέγχου και πάταξης της διαφθοράς.

–Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι κατάφερε να επιταχύνει την κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης το οποίο παρέλαβε ουσιαστικά σταματημένο. Συμφωνείτε με την άποψη αυτή; Πότε βλέπετε να ολοκληρώνεται το έργο;

Διαφωνώ, έχοντας βέβαια και επιχειρήματα, τα οποία θα σας παραθέσω.
Απλά να τονίσω, ότι, λόγω των πολλαπλών προβλημάτων του έργου στο τέλος του 2014, ο εργολάβος είχε κάνει αίτηση διακοπής του έργου λόγω παρέλευσης της οριακής προθεσμίας. Αποκρύπτει, όμως, ότι βρήκε λυμένα τα βασικά προβλήματα που παρέλαβε η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου το 2012. Συγκεκριμένα:
• Υποκαταστάθηκε ο ουσιαστικά πτωχευμένος βασικός συντελεστής της κοινοπραξίας
• Θεσπίστηκε η διαιτησία. Είναι η κύρια αιτία που προχωρά το έργο. Επειδή ο νόμος περί δημοσίων έργων δεν προέβλεπε διαιτησία και το τίμημα ήταν turnkey, δεν ήταν δυνατόν να πληρωθούν οι εξωσυμβατικές εργασίες που οφείλοντο σε αλλαγή συνθηκών (καθυστερήσεις από αρχαιολογικές εργασίες, αλλαγή χώρου εναπόθεσης χωμάτων, αλλαγή layout σταθμών).
• Παραδόθηκαν οι σταθμοί Παπάφη και Νέας Ελβετίας.
• Εξασφαλίστηκε επιπλέον χρηματοδότηση 50 εκ. ευρώ για αρχαιολογικές εργασίες.
• Ολοκληρώθηκαν οι απαλλοτριώσεις.
• Παρελήφθη τμήμα του αμαξοστασίου από το Δήμο και κατασκευάσθηκε αντιπλημμυρικό έργο στη Νέα Ελβετία.
• Μεταφέρθηκαν οι μετροπόντικες από την Ανάληψη στη Νέα Ελβετία, ώστε με αντίθετη πορεία να ολοκληρώσουν τις σήραγγες.
• Εξασφαλίσθηκε η χρηματοδότηση, δημοπράτηση, συμβασιοποίηση και ξεκίνησε η υλοποίηση με γρήγορους ρυθμούς της επέκτασης προς Καλαμαριά.
• Έγινε η έναρξη, από την Αττικό Μετρό της εκπόνησης των μελετών για τις επεκτάσεις, κυρίως, προς Σταυρούπολη και προς Αμπελοκήπους – Εύοσμο. Μέχρι το τέλος του 2014 είχαν ολοκληρωθεί οι γεωτεχνικές έρευνες και είχε ξεκινήσει από τις υπηρεσίες της Αττικό Μετρό η εκπόνηση των μελετών για το έργο της επέκτασης προς Σταυρούπολη – Ευκαρπία.

Με απλά λόγια, το μόνο πρόβλημα που έπρεπε η παρούσα κυβέρνηση να διαχειριστεί ήταν οι αρχαιότητες στη Βενιζέλου. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως ένα σημαντικό εύρημα του οποίου η ανάδειξη αποτέλεσε αφορμή για αντιπολίτευση από τον ΣΥΡΙΖΑ και μία ομάδα αρχαιολόγων.
Πέρασαν, όμως, τέσσερα χρόνια και η λύση είναι ακόμη στα χαρτιά, με απροσδιόριστο κόστος και χρόνο υλοποίησης και εκτός, μάλιστα, συγκλονιστικού απροόπτου, το πρόβλημα αυτό θα οδηγήσει σε παράδοση τελικά ενός «κολοβού» έργου.
Η «τρύπα Μπουτάρη» στην οδό Βενιζέλου και η ιδεοληψία της κυβέρνησης προκάλεσαν πρόβλημα στην Θεσσαλονίκη.
Τελικά πιστεύω ότι το 2022 θα παραδοθεί ένα «κολοβό» μετρό και αν τελικά γίνει η Βενιζέλου, θα είναι έτοιμη το 2025.

– Η Ευρώπη δια των ευρωπαϊκών οργάνων και σε επίπεδο νομολογίας Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, κινείται σε μια κατεύθυνση για την εξυγίανση και του χώρου των Κατασκευών σε κάθε χώρα, καταπολεμώντας φαινόμενα στρεβλώσεων της αγοράς. Εμείς τι κάνουμε; Τι μέτρα ελήφθησαν, πόσο ισχυρό είναι το νομοθετικό πλαίσιο και τι περιθώρια βελτιώσεων υπάρχουν;

Τα τελευταία χρόνια υπό την πίεση των μνημονίων έγιναν βήματα διαφάνειας, με σημαντικότερο τη δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Συμβάσεων, η οποία μετά τα πρώτα της βήματα λειτουργεί πλέον ικανοποιητικά.
Στην ίδια κατεύθυνση, η προσαρμογή με το νόμο 4416 στις κοινοτικές οδηγίες αποτελεί σημαντική μεταρρύθμιση. Αντίθετα, υπάρχει αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην ομαλή εφαρμογή των ηλεκτρονικών δημοπρασιών, ενώ γίνεται και λανθασμένη εφαρμογή του άρθρου 128/442 για ανάθεση μελετών και υπηρεσιών χωρίς διαγωνισμό.

– Επί σειρά ετών, ο ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος είχε μια έντονη παρουσία στα Βαλκάνια. Γνωστός ο όρος «οικονομική διπλωματία». «Κατασκευαστική διπλωματία» υπάρχει; Μπορεί να υπάρξει και με τι τρόπο;

Ναι, μπορεί να υπάρξει. Άλλωστε, παρά τα προβλήματα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος οι μεγάλες ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια.
Ταυτόχρονα, στα γειτονικά μας κράτη γίνεται επέλαση πολυεθνικών. Στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν τεχνικές εταιρείες και προμηθευτές εξοπλισμού με δυνατότητα να υποστηρίξουν αυτήν την επέκταση. Ακόμη, στις ίδιες χώρες «τρέχουν» Ευρωπαϊκά Προγράμματα και άλλων διεθνών οργανισμών με διαγωνισμούς, στους οποίους θα μπορούσαν να συμμετέχουν πολλές εταιρείες της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου (π.χ ύδρευσης-αποχέτευσης).
Χρειάζεται, όμως, οργάνωση και υποστήριξη της προσπάθειας από την πολιτεία και, κυρίως, από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Μακεδονίας – Θράκης που διαχρονικά δεν κινούνται σε αυτήν την κατεύθυνση. Η Νέα Δημοκρατία ανακοίνωσε ήδη μέτρα ενίσχυσης της οικονομικής διπλωματίας.

– Και με δική σας υπογραφή είχε ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το έργο του οδικού άξονα Πάτρας-Πύργου. Γιατί πιστεύετε ότι έχει καθυστερήσει τόσο;Φταίει η κρίση;

Όχι, βέβαια. Αναφερόμαστε σε ένα έργο πανέτοιμο για δημοπράτηση, το οποίο η παρούσα κυβέρνηση έσπασε σε μικρότερα έργα ισχυριζόμενη ότι έτσι βοηθά μικρότερες εταιρείες, αλλά ουσιαστικά επιθυμώντας να αναλάβουν τα έργα εταιρείες φιλικά προσκείμενες σ’αυτήν.

–Στη Θεσσαλονίκη, εκτός του μετρό, ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι υποδομές που πρέπει να ενταχθούν στον αναπτυξιακό σχεδιασμό της πόλης για το μέλλον;

Ενδεικτικά αναφέρω:
• Η αξιοποίηση των στρατοπέδων με συμμετοχή και ιδιωτών.
• Η ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου με συμμετοχή και επενδυτών και με δημιουργία μαρίνων, πλωτών πισινών και ξενοδοχείων.
• Η δημιουργία εμπορευματικού κέντρου στο στρατόπεδο Γκόνου.
• Η άμεση δημοπράτηση μελετών για την επέκταση του Μετρό προς Σταυρούπολη, αρχικά, και προς Αμπελοκήπους, Εύοσμο και Τ.Ε.Ι. αργότερα.
• Το έργο ανισοπεδοποίησης των σιδηροδρομικών διαβάσεων στη Δυτική Θεσσαλονίκη.
• Η ηλεκτροκίνηση της σιδηροδρομικής γραμμής προς Προμαχώνα και η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής Εγνατίας, καθώς και διάφορα έργα υποδομών που θα καταστήσουν τη Θεσσαλονίκη σημαντικό κέντρο των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών.
• Η μελέτη για τραμ, όχι στη διαδρομή που προτείνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης (περιοχή ΙΚΕΑ-Εύοσμος), διότι θα είναι ανταγωνιστικό του Μετρό, αλλά με διαδρομές ακτινικές των σταθμών του Μετρό.
• Η ολοκλήρωση των μελετών που χρηματοδοτήσαμε το 2014 για την θαλάσσια αστική συγκοινωνία και κατασκευή των χερσαίων εγκαταστάσεων.
• Η ανάπλαση της περιοχής γύρω από την οδό Λέοντος Σοφού και την οδό Πτολεμαίων, που στέγαζε παλαιότερα εκατοντάδες βιοτεχνίες και γύρω από τα Πανεπιστήμια. Για τις δράσεις αυτές μπορεί να υπάρχει χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκά Προγράμματα.
• Η στήριξη των κατασκευών τουριστικών κατοικιών. Στην τουριστική κατοικία υπάρχει ζήτηση από Βαλκάνιους και Ρώσους, αλλά πλέον και από Τούρκους και Ισραηλινούς.
• Η ανάπλαση της Πλατείας Διοικητηρίου. Το 2014 είχαμε εξασφαλίσει τους πόρους για τις σχετικές μελέτες, αλλά η διαδικασία, όπως συνήθως, βάλτωσε.
• Η ανάπλαση της Στοάς Αγίου Μηνά, σημαντικό μέρος της οποίας ανήκει στις «Κτιριακές Υποδομές» αλλά μεταβιβάζεται στο Υπουργείο Υποδομών. Εκεί, μπορεί να δημιουργηθεί σε συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης μία περιοχή με καταστήματα παραδοσιακών επαγγελμάτων, στα πρότυπα της επένδυσης που πραγματοποιείται στην Στοά Μοδιάνο.
• Η προώθηση της ανάπλασης του εκθεσιακού κέντρου Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ). Έχει εκπονηθεί μελέτη, που προκρίνει ως πλέον συμφέρουσα λύση εν μέσω κρίσης την ανάπλαση του υπάρχοντος εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου, με παράλληλη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου.
• Η επίλυση των προβλημάτων στο Δικαστικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης. Είναι πολύ παλαιό, με τεράστια προβλήματα. Η διοίκησή του και ο Δικηγορικός Σύλλογος επιθυμούν μετακίνηση ή μεταφορά κάποιων υπηρεσιών σε άλλο κτίριο. Απαιτείται, επίσης, νέο κτίριο για το Ειρηνοδικείο Λαγκαδά. Η εταιρεία «Κτιριακές Υποδομές» Α.Ε., αν λειτουργούσε πραγματικά, θα μπορούσε να αναλάβει και τα δύο project
• Η αναβάθμιση της εμφάνισης και της υλικοτεχνικής υποδομής και η ενίσχυση του έμψυχου δυναμικού των τελωνείων της Βόρειας Ελλάδας.