Η ευφυής γεωργία και οι νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα έχουν αναδειχθεί ως σημαντικοί παράγοντες που μπορούν να μεταμορφώσουν τη γεωργική παραγωγή και να οδηγήσουν σε μια πιο βιώσιμη και αποδοτική αγροτική οικονομία.

Στην Ελλάδα, όπου η γεωργία παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς τομείς της οικονομίας, η υιοθέτηση αυτών των καινοτόμων τεχνολογιών μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της βιωσιμότητας των γεωργικών δραστηριοτήτων.

Η ευφυής γεωργία χρησιμοποιεί τεχνολογίες αιχμής, όπως το διαδίκτυο, τα drones, την τεχνητή νοημοσύνη με την ανάλυση big data, τα συστήματα GPS και τους αισθητήρες για να συλλέξει, να αναλύσει και να διαχειριστεί δεδομένα σε πραγματικό χρόνο.

Στόχος της χρήσης των πιο πάνω τεχνολογιών είναι η βελτίωση της διαδικασίας παραγωγής.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερο ρόλο παίζουν τα έξυπνα και ψηφιακά θερμοκήπια.

Αυτά τα θερμοκήπια χρησιμοποιούν τεχνολογίες και αυτοματισμούς για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των συνθηκών ανάπτυξης των φυτών με πιο αποδοτικό τρόπο.

Πιο συγκεκριμένα, οι αισθητήρες περιβαλλοντικών συνθηκών παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τη θερμοκρασία, την υγρασία, τον φωτισμό και το διοξείδιο του άνθρακα.

Αυτόματοι μηχανισμοί ελέγχου όπως είναι αρδευτικά συστήματα, κλιματιστικά, και φώτα προσαρμόζονται αυτόματα με βάση τις ανάγκες των φυτών.

Μέσω εφαρμογών σε κινητά τηλέφωνα ή σε υπολογιστές γίνεται πραγματικότητα ο απομακρυσμένος έλεγχος, καθώς ο αγρότης έχει τη δυνατότητα να ελέγχει το θερμοκήπιο από απόσταση.

Η τεχνητή νοημοσύνη και οι αλγόριθμοι έχουν μεγάλη σημασία καθώς συλλέγονται δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται για τη βελτιστοποίηση των συνθηκών ανάπτυξης των φυτών.

Η εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών, όπως τα συστήματα αυτόματης παρακολούθησης του μικροκλίματος, οι έξυπνοι αισθητήρες, οι τεχνολογίες αρδευτικών συστημάτων και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δημιουργούν νέες δυνατότητες για μια πιο αποδοτική και βιώσιμη αγροτική παραγωγή.

Τα θερμοκήπια μπορεί να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της χρήσης του νερού και των φυτοφαρμάκων, προωθώντας έτσι πιο φιλικές προς το περιβάλλον καλλιέργειες.

Η καινοτομία στον τομέα των θερμοκηπίων έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο τα τελευταία χρόνια.

Οι τεχνολογίες αιχμής, όπως η υδροπονία και η αεροπονία, επιτρέπουν την καλλιέργεια φυτών χωρίς την ανάγκη παραδοσιακού εδάφους, χρησιμοποιώντας ελάχιστο νερό και χωρίς την ανάγκη για μεγάλες εκτάσεις γης.

Ήδη έχουν γίνει πιλοτικές έρευνες χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες σε θερμοκήπια και καλλιέργειες σε νερό. Οι πιλοτικές αυτές έρευνες περιλαμβάνουν καινοτόμα υδροπονικά συστήματα  σε επιπλέοντες δίσκους, υδροπονία με νερό υψηλής αλατότητας, καινοτόμα υποστρώματα με υδροπονία, υδροπονία ακριβείας (χρήση υδρολίπανσης με βάση τις διαχρονικές ανάγκες των φυτών), καινοτόμα βελτιωτικά εδάφους και φυτών για θερμοκήπια, εφαρμογές  νανοτεχνολογίας (νανοφυσσαλιδες) σε υδροπονικά συστήματα

Ακόμα, η τεχνολογία των αυτόνομων οχημάτων και ρομπότ έχει γίνει απαραίτητη για την ενίσχυση της παραγωγής σε θερμοκήπια (π.χ. ρομπότ που εκτελούν εργασίες όπως η συγκομιδή, η φροντίδα των φυτών και η καταπολέμηση των ασθενειών).

Για την προώθηση της αναγεννητικής γεωργίας σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η γεωργία άνθρακα (Carbon Farming) η οποία έχει στόχο την ανάπτυξη πρακτικών που ενισχύουν την αποθήκευση άνθρακα στο έδαφος και συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Στην εποχή μας, η καινοτομία απαιτεί την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ του ακαδημαϊκού, ερευνητικού και επιχειρηματικού κόσμου, προκειμένου να αναπτυχθούν λύσεις που θα υποστηρίξουν τη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη.

Καθώς ο πληθυσμός συνεχώς αυξάνεται και οι ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή εντείνονται, τα έξυπνα θερμοκήπια φαίνεται να είναι μια από τις πιο υποσχόμενες λύσεις για την εξασφάλιση τροφής με βιώσιμο τρόπο στο μέλλον. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ένα σχετικό πρόγραμμα ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ.

Η γεωργία με μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα μπορεί να εξασφαλίσει μια ισχυρή βάση για την αγροτική ανάπτυξη στο μέλλον.